1. Giới thiệu về ngôn ngữ lập trình Pascal

Pascal là một ngôn ngữ lập trình cấp cao do giáo sư Niklaus Wirth – Trường Đại Học Kỹ Thuật Zurich – Thụy Sĩ đề xuất năm 1970 và đặt tên là Pascal để tưởng nhớ nhà toán học, triết học nổi tiếng người Pháp: Blaise Pascal.

Đặc điểm của Pascal:

• Ngữ pháp và ngữ nghĩa đơn giản, có tính logic.
• Cấu trúc của chương trình rõ ràng, dễ hiểu.
• Dễ sửa chữa, cải tiến.

Một số trình dịch của Pascal:

• FreePascal
• TURBO PASCAL
• QUICK PASCAL
• UCSD PASCAL
• ANSI PASCAL

TURBO PASCAL tỏ ra có nhiều ưu điểm vượt trội nên nó đã trở thành một ngôn ngữ quen thuộc và phổ biến với người lập trình.

Tuy nhiên, hiện nay các phiên bản Windows 7, Windows 8/8.1, Windows 10 hiện không hỗ trợ trực tiếp TURBO PASCAL mà phải cài qua DosBox hoặc dùng FreePascal.

• Tải về FreePascal tại đây. (nên chọn bản fpc-3.0.0.i386-win32.exe)
• Hoặc tải về và cài đặt bản TURBO PASCAL đã tích hợp DosBox TẠI ĐÂY.

2. Chương trình Pascal đầu tiên (Hello World)

program Hello; {khai báo tên chương trình}
uses crt; {sử dụng thư viện crt}
{khai báo hằng, biến, kiểu dữ liệu nếu có}
{khai báo chương trình con nếu có}
begin
  clrscr; {xóa màn hình}
  writeln ('Hello, world.');
  readln
end.

Chương trình trên chỉ hiển thị dòng chữ "Hello, World" lên màn hình.

3. Cấu trúc của một chương trình Pascal

a. Phần khai báo (có thể có hoặc không)

Phần khai báo có thể có các mục sau:

• Tên chương trình PROGRAM
• Khai báo sử dụng unit USES
• Khai báo nhãn LABEL
• Khai báo hằng CONST
• Khai báo kiểu TYPE
• Khai báo biến VAR
• Khai báo chương trình con PROCEDURE/FUNCTION

b. Phần thân chương trình

Bắt đầu bằng từ khoá begin và kết thúc bằng từ khoá end. (end và dấu chấm). Giữa begin và end. là các câu lệnh.

begin
    <các câu lệnh>;
end.