Bài 5. Cấu trúc lựa chọn (SWITCH)

Cấu trúc switch - case: Cú pháp của lệnh switch hơi đặc biệt một chút. Mục đích của nó là kiểm tra một vài giá trị hằng cho một biểu thức, tương tự với những gì chúng ta làm ở đầu bài này khi liên kết một vài lệnh if và else if với nhau.

Cú pháp:

switch (Biểu thức) 
      {
         case gt1:
             Khối lệnh 1;
             [break;]
         case gt2:
             Khối lệnh 2;
             [break;]
         case gt3:
             Khối lệnh3;
             [break;]

          ...
       
         case gtn:
             Khối lệnh n;
             [break;]

         [default:
          khối lệnh 0;]
}

Trong đó:

     - [Biểu thức] cho giá trị rời rạc (thường là giá trị nguyên). 

     - [Biểu thức] cho giá trị ứng với trường hợp nào thì khối lệnh thuộc trường hợp đó thực hiện, gặp break thì kết thúc cấu trúc.

     - Nếu không gặp trường hợp nào tương ứng thì khối lệnh 0 thực hiện.

Ví dụ 1:

+ Yêu cầu: Nhập vào từ bàn phím tháng và năm, in ra màn hình số ngày thuộc tháng đó.

+ Code:

#include <iostream>
#include <conio.h>

using namespace std;

int main() {
   int thang, nam;
   // nhap thang, nam
   cout<<"Nhap vao thang: ";
   cin>>thang;
   cout<<"\n Nhap vao nam: ";
   cin>>nam;
   // in ra so ngay trong thang
   switch (thang){
     case 1:    
     case 3:  
     case 5:  
     case 7:  
     case 8:  
     case 10:  
     case 12:  
      cout<<"\n Thang co 31 ngay";  
      break;  
     case 4:  
     case 6:  
     case 9:  
     case 11:  
      cout<<"\n Thang co 30 ngay";      
      break;  
     case 2:
       if(nam%4==0)  
           cout<<"\n Thang co 29 ngay";  
       else  
         cout<<"\n Thang co 28 ngay";
         break;
     default:
       cout<<"\n Thang khong hop le! ";      
       }

return 0;
}

Ví dụ 2:

+ Yêu cầu: Tính điểm cho sinh viên:

- Nhập vào điểm: điểm toán rời rạc (3 tín chỉ); điểm lập trình (4 tín chỉ); điểm cơ sở dữ liệu (3 tín chỉ)

- Tính điểm tổng kết.

- In kết quả điểm chữ (A,B,C,D,F) của sinh viên.

- Tính điểm tính lũy cho sinh viên

+ Code:

#include <iostream>
#include <conio.h>

using namespace std;

int main() {
  float dTRR, dLT, dCSDL;
  // nhap nhap diem
  cout<<"Nhap diem: ";
  cout<<"\n Diem toan roi rac: ";
  cin>>dTRR;
  cout<<"\n Diem lap trinh: ";
  cin>>dLT;
  cout<<"\n Diem co so du lieu: ";
  cin>>dCSDL;
  // Tinh diem
  float dTK;
  dTK = (dTRR*3+dLT*4+dCSDL*3)/10;
  // in diem tong ket
  cout<<"\n Diem tong ket: "<<dTK;
  // Tim diem chu
  char dChu;
  if(dTK<4)
     dChu = 'F';
  else if (dTK<5.5)
  dChu = 'D';
  else  if (dTK<7.0)
     dChu = 'C';
  else
      if (dChu<8.5)
       dChu = 'B';
      else dChu = 'A';
  cout<<"\n Diem chu: "<<dChu;
  // Tinh điểm tích lũy
  int dTichLuy;
  switch (dChu)
  {
     case 'A':
       dTichLuy = 4;
       break;
     case 'B':
       dTichLuy = 3;
       break;
     case 'C':
       dTichLuy = 2;
       break;
     case 'D':
       dTichLuy = 1;
       break;
     default:
       dTichLuy = 0;    
  }
  cout<<"\n Diem tich luy : "<<dTichLuy;

return 0;
}

*** CHÚ Ý:

- Cấu trúc switch hoàn toàn có thể chuyển đổi thành if.

- Cấu trúc if kết hợp cùng break có thể chuyển đổi thành cấu trúc while => mọi cấu trúc có thể chuyển sang cấu trúc while.

** Đề nghị bạn đọc chuyển đổi các ví dụ trên chỉ sử dụng while.